ZAZALAR


Bu yazımda ana dilimiz olan Zazacaya katkı sunan ve katkı sunmak isteyipte belirli sebeplerden dolayı katkı sunamayan çevreleri ve sebeplerini irdeleyeceğim.



Zazaların nüfussal olarak Türkiye'de ki 3. büyük kitle olması özelliği ve henüz yeni yeni oluşan kültür bilinçlenmesi sebebi ile çok yavaş adımlarla ilerleme kaydedilmektedir.

Bunun en büyük sebebi Zazaların 3 sınıfa ayrılmış olması hepsinin de ayrı bir telden çalması olarak görülüyor.
Malumunuz Zazalar; Sünni Zazalar, Alevi Zazalar ve Siyasi hareketler içerisinde kaybolan Zazalar olarak 3'e ayrılıyor. 

ALEVİ ZAZALARI

Alevi Zazalar, Zaza nüfusunun büyük olmasa da hatırı sayılır bir çoğunluğunu oluşturuyor. Nüfus oranı olarak yüzde kaça tekabül ettiklerini bilemiyorum ama Zaza gelişim tarihinde önemli bir yer kapladıklarına kuşkum yok.

Günümüzde Zaza dili alanında istikrarlı çalışmalara imza atan kişiler Alevi Zaralarıdırlar. Eğitime verdikleri önemin de bunda payı büyüktür.

Geçen yıl Bingöl Üniversitesi tarafından düzenlenen Zaza dili sempozyumunda yer alan isimlerden birçoğu Alevi Zazalardan müştekildi. Alevi Zazaları gerçekleştirdikleri çalışmalarla ciddi anlamda dilimize katkı sunmakta ve takdir toplamaktadırlar. Şahsen ben kendi adıma bu insanlara teşekkür ediyorum. 
Ama eksikliklerini de söylemeden edemeyeceğim. Dilimizin gelişmesi için inanç farklılıklarını bir tarafa bırakmalı ve birlikte çalışmalıyız. Alevi Zazası kardeşlerimiz, Sünni Zazalar ile aynı masaya oturmalıdırlar. Dilimizin gelişmemesinin en büyük sebeplerinden birisi inanç farklılıklarının bu zemine taşımasıdır. Eğer dil hepimizin dili ise bazı şeyleri görmezden gelip öylece davranmalıyız. Ben Alevi Zaza kardeşlerimizde bu isteği, Sünni Zazalara göre daha zayıf görüyorum. İnşallah bu saatten sonra ortak çalışmalar içerisinde gireriz. Hatta bir ilki gerçekleştirerek Sünni ve Alevi Zazaların ilk ortak çalışmasına beraber imza atarız. İnanıyorum ki bu beraber çalışma atağı toplumsal zeminde de olumlu karşılanacak ve farklılıklara saygı gösterilmesi geleneği geliştirilecektir.

SÜNNİ ZAZALAR SİSTEMLE ÇELİŞMEKTEN KORKMAMALI

Sünni Zazalar içerisinde dil alanında çalışmalar yapanların sayısı maalesef ki çok az. 2-3 grup sayabiliriz, ötesine de geçemeyiz.
Bu konuda Alevi Zazaları kadar başarılı oldukları söylenemez. Bunun en büyük sebebi "Sistemle çelişme korkusudur." Sünni Zazalar Osmanlı döneminden tutunuz günümüze kadar sistemle çalışmış ve bağlılığını ifade etmiştir. Hal böyle iken kendi diline dahi sahip çıkmada yetersiz kalmıştır. Son 30 yılda patlak veren güvenlik sorunları nedeniyle de ortamın düşünce özgürlüğüne müsait olmaması yüzünden arka plana çekilen Sünni Zazalar, dilin gelişmesi noktasında çok pasif kalmıştırlar. 

Bence, son yıllarda gelişen özgürlük ortamı daha da gelişecek ve önümüzdeki zamanlarda çıkacak yeni anayasa ile beraber şiddet içermeyen her türlü düşünce çok rahatlıkla ifade edilebilecektir. Bu noktada Sünni Zazaların sistemle çelişme korkusu yerini "Zaza diline" hizmet edememe korkusuna bırakacaktır.

Bu hususta Sünni Zazaların çekincelerinin yersiz kalacağı günleri göreceğimize olan inancım tamdır. Nitekim son yıllarda yükselen bir artış gösteren Zaza dili hassasiyeti, sistemle çelişme korkusunun üzerinden atmayı başarabilmiş Zaza entelektüellerinin başarılı çalışmalarını görmekteyiz ve sevinmekteyiz.

SİYASİ ZAZALAR

Son kısımda da Zaza dilini siyasete malzeme yaparak bir meydan okuma, kavga aracı olarak ön plana çıkarmaya çalışanlara değineceğim. Gerek Zazaların Kürt olduğunu iddia edenler ve gerekse de Zazaların Türk olduğunu iddia edenlerin Cv'sini bakıldığında siyasi geçmişleri büyük puntolarla kendini belli etmektedir. Hal böyle iken bu arkadaşlarımızın yaptıkları çalışmaların ilmi değerlendirmesinden ziyade siyasi değerlendirmesi yapılmakta ve zaza diline bir kazanım sağlanamamaktadır. Bu arkadaşlarımızın önümüzdeki yıllarda nasıl bir politika izleyeceklerini bilemiyoruz. Ama temennimiz siyasi çekişmeleri bir tarafa bırakarak dilimize gerçek anlamda hizmet etmeleridir.

SONUÇ

Sonuç itibari ile yapılması gereken 3 sınıf içinde bellidir. 

1-Alevi Zazaları, Sünni Zazalarla beraber çalışma iradesini göstermelidirler. Aynı şey Sünni Zazaları içinde geçerlidir. Sünni Zazalar da, Alevi Zazaları ile beraber çalışmaya karar vermelidirler.

2-Sünni Zazalar sistemle çelişme korkusundan sıyrılmalı ve Zaza diline hizmet etmeyi bir korku sebebi olarak görmemelidirler. 

3-Siyasi Zazalar, dili siyasete alet etmekten uzaklaşmalıdır. Dil, siyasete alet olursa gelişmez...

4- Kişinin dini, kimliği, dili ne olursa olsun; farklılıklar bir ayrışma aracı olarak kullanılamaz. İnsanlık kavramı bütün kimliklerin üstündedir…

Saygılarımla

ZAZA ANKETİ
 


ZAZA MISIN?
evet Zazayım 70,73%
hayır Zaza değilim. 29,27%
926 toplam oy:


ZAZA-DER(GERGER)
 


ZAZA-DER(İSTANBUL)
 


 
323794 ziyaretçi (500962 klik) kişi burdaydı!
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol